Orientacja zawodowa w gimnazjum a  rynek pracy.

 

         Podjęcie przez ucznia mądrej i trafnej decyzji dotyczącej wyboru zawodu nie jest zadaniem łatwym. Wręcz przeciwnie, to decyzja, która może zaważyć na niemal całym życiu. Należy zatem odpowiednio go przygotować. Wybór zawodu to proces długotrwały , ściśle powiązany z etapami rozwoju człowieka. Gimnazjum, jako nowy typ szkoły, stwarza nowe możliwości. Inna jest też rzeczywistość społeczna i gospodarcza. Niezmienna natomiast pozostaje ciekawość świata którą należy wykorzystać w celu umożliwienia podjęcia pierwszych samodzielnych decyzji przez młodego człowieka. W tym długofalowym procesie, jakim jest orientacja zawodowa, obejmującym całokształt działań poznawczych bardzo ważną rolę odgrywa nauczyciel. W obecnym kształcie gimnazjum orientację zawodową mogą przeprowadzać nauczyciele różnych przedmiotów w ramach ścieżek edukacyjnych, natomiast koordynatorami tych działań powinni być wychowawcy.W gimnazjum zajęcia związane z orientacją zawodową powinny pomóc uczniowi w zharmonizowaniu jego indywidualnych potrzeb i możliwości z potrzebami społecznymi, przygotować go do wyboru kierunku kształcenia zgodnego z preferencjami zawodowymi. Zadania wychowawcze powinne stymulować rozwój zawodowy poprzez organizowanie systematycznych zajęć z zakresu orientacji zawodowej. Uświadomić, że zawód nie jest wyborem na całe życie i że każdy człowiek może wykonywać co najmniej kilka zawodów oraz wyrobić przekonanie, że trzeba i warto się uczyć.Ważnym elementem w edukacji zawodowej jest praktyczne poznanie a nie tylko czysto teoretyczne omówienie problemu, realizowane np. poprzez wycieczkę zawodoznawczą . Uczniowie poznają zakłady pracy z najbliższego otoczenia , dowiadują się o rynku pracy i jego zapotrzebowaniach z samego źródła , poznają ciekawe zawody . Niestety , sytuacja na naszym rynku pracy nie nastraja optymistycznie . Mimo coraz większego bezrobocia , redukcji etatów , zamykania zakładów, nie należy rezygnować z edukacji zawodowej. Przeciwnie, należy podjąć starania w celu pokazania młodym ludziom nowych kierunków kształcenia, nowych możliwości związanych z przemianami społeczno - gospodarczymi w naszym kraju i ustrzec ich przed błędnymi decyzjami. Kogo zatem brakuje w kraju, gdzie bezrobocie dochodzi do 20% a zakłady padają jeden za drugim? Przede wszystkim brakuje specjalistów w dziedzinach związanych z bankowością, administracją, zarządzaniem , brakuje również wysokokwalifikowanych robotników różnych zawodów , brakuje pracowników znających języki obce , umiejących posługiwać się komputerem .Bezrobocie rośnie przede wszystkim na niższych stanowiskach ; poszukiwani natomiast są specjaliści wyższego szczebla z zakresu technologii elektrycznych i elektronicznych , administracji sieci komputerowych , systemów telekomunikacyjnych .Według badań popyt na pracę w ciągu najbliższych pięciu lat wzrośnie o 60%. Szybki rozwój cywilizacji sprawia, iż powstają nowe zawody a to z kolei stwarza nowe miejsca pracy . Niestety, bezrobocie drastycznie wzrasta w wielu tradycyjnych dziedzinach gospodarki. Zjawisko to dotyka głównie transportu, hutnictwa ,górnictwa , przemysłu ciężkiego .Głównymi grzechami naszego społeczeństwa są: mała mobilność , niechęć do zmiany zawodu , brak orientacji w wymaganiach współczesnego rynku pracy. Dlatego też orientacja zawodowa jest tak istotna w dobie przemian gospodarczych i narastającego bezrobocia .Uczeń kończący gimnazjum powinien znać swoją wartość i wiedzieć, czego chce. Powinien umieć korzystać z różnych źródeł informacji i wybierać to, co jest dla niego ważne. Powinien orientować się w zawodach, szczególnie nowych, gdzie rynek pracy jest wciąż otwarty...

 

Henryk Kuźma

nauczyciel PG w

Tarnowie Opolskim